Alle 13 vitamines

Vitamines zijn onmisbaar voor je lichaam. Ze helpen je gezond te blijven. Maar je lichaam maakt de meeste vitamines niet zelf aan. Dat betekent dat je ze via gezonde voeding en eventueel via voedingssupplementen moet binnenkrijgen. Klik of tik op de vitamine waar je meer van wilt weten.

Vitamine A (retinol)

Vitamine A hebben we nodig voor een gezonde huid, voor een goede werking van de ogen, voor de groei en onze weerstand. Deze vitamine is alleen in vet oplosbaar.
Een tekort aan vitamine A kan bijvoorbeeld leiden tot nachtblindheid of huidproblemen.
Te veel vitamine A is gevaarlijk, zeker voor zwangere vrouwen en kinderen.

Waar zit het in?

Vitamine A zit voornamelijk in dierlijke producten zoals vlees, vis en eidooier. In lever zit erg veel vitamine A. Roomboter bevat van zichzelf vitamine A, aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten is het toegevoegd.

Pas op!
Eet als je zwanger bent niet vaker dan één keer per dag leverworst of leverpaté. Slik ook geen supplementen met veel vitamine A of bètacaroteen erin.

Voor meer informatie klik of tik op klik of tik op deze knop

Pro-vitamine A (bètacaroteen)

Dit type vitamine is zoals de naam eigenlijk al zegt een voorloper van vitamine A. Het mooie van de provitamine is dat ons lichaam het omzet in vitamine A. Door deze omzetting lopen wij dus minder kans op een vitamine A tekort.
Bètacaroteen in de huid beschermt tegen schade door UV-straling.

Waar zit het in?

Bètacaroteen zit in (groene) groenten en fruit. Het geeft voedingsmiddelen een kleur. Het kan ook synthetisch gemaakt worden en wordt vaak gebruikt als kleurstof in voedingsmiddelen. Het heeft dan het E-nummer E160ii.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B1 (thiamine)

Vitamine B1 zorgt ervoor dat het lichaam zijn werk kan doen. Het speelt namelijk een grote rol bij het vrijmaken van energie uit koolhydraten, zoals suikers.
Daarnaast is vitamine B1 nodig voor een goede werking van het zenuwstelsel en het hart.

Waar zit het in?

Vitamine B1 zit in brood en graanproducten, aardappelen, groente, vlees en vleeswaren, melk en melkproducten.
Vitamine B1 is oplosbaar in water, en gevoelig voor verhitting en zonlicht. Bewaar daarom producten met vitamine B1 in het donker en kook groente met zo weinig mogelijk water.

Een tekort aan vitamine B1 kan leiden tot psychische aandoeningen, maar is zeldzaam. Een overschot verlaat via urine het lichaam.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B2 (riboflavine)

Vitamine B2 is nodig voor de energievoorziening van het lichaam.

Waar zit het in?

Deze vitamine zit voornamelijk in melk en melkproducten, maar ook in vlees, groente en fruit, brood en graanproducten.
Vitamine B2 is oplosbaar in water en is gevoelig voor (zon)licht. Bewaar daarom producten met vitamine B2 in het donker en kook groente met zo weinig mogelijk water.

Een tekort aan vitamine B2 kan afwijkingen aan de huid veroorzaken.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B3 (niacine)

Vitamine B3 is belangrijk voor de energievoorziening en de aanmaak van vetzuren in het lichaam.

Waar zit het in?

Deze vitamine zit in vlees, vis, volkoren graanproducten, groente en aardappelen.
Vitamine B3 is een wateroplosbare vitamine. Kook daarom groente met zo weinig mogelijk water om verlies van deze vitamine tegen te gaan.

Een teveel aan vitamine B3 is alleen via supplementen mogelijk, maar is gevaarlijk. Het kan leiden tot bloedvatverwijding of schade aan de lever of ogen.
Vitamine B3 zit in verschillende vormen in supplementen: als nicotinamide en nicotinezuur.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B5 (pantotheenzuur)

Vitamine B5 is nodig voor de energievoorziening van het lichaam en de opbouw en afbraak van eiwitten en vetten.

Waar zit het in?

Deze vitamine zit in vlees, eieren, volkorenproducten, melk en melkproducten, groente, fruit en peulvruchten.
Vitamine B5 is een wateroplosbare vitamine. Kook groente met zo weinig mogelijk water om verlies van deze vitamine tegen te gaan.
Wel kan vitamine B5 redelijk goed tegen verhitting en zonlicht.

Een tekort aan vitamine B5 is heel zeldzaam. Echter, een langdurig en ernstig tekort kan pijnlijke voeten geven. Een teveel komt maar weinig voor, maar kan klachten geven zoals diarree. Dat gebeurt pas vanaf tientallen grammen per dag.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B6 (pyridoxine)

Vitamine B6 speelt een rol bij de stofwisseling, de afbraak en opbouw van aminozuren. Ook reguleert vitamine B6 de werking van bepaalde hormonen en is het nodig voor de groei, bloedaanmaak, het immuunsysteem en het zenuwstelsel.

Waar zit het in?

Vitamine B6 zit in vlees, eieren, vis, brood en graanproducten, aardappelen, peulvruchten, groente, melk, melkproducten en kaas.
Vitamine B6 is oplosbaar in water en is gevoelig voor (zon)licht. Bewaar daarom producten met vitamine B6 in het donker en kook groente met zo weinig mogelijk water.

Een tekort aan vitamine B6 is heel zeldzaam. Mocht het toch optreden, dan zijn bloedarmoede, zenuwaandoeningen en een verminderde weerstand de gevolgen. Bij pasgeboren baby's kan het leiden tot stuipen.

Te veel is gevaarlijk

Te veel vitamine B6 is niet goed voor het lichaam. Het kan leiden tot neuropathie, aandoeningen in de zenuwuiteinden van de armen en benen zoals tintelingen, spiertrekkingen en ernstige zenuwpijn. Vooral als je een lange tijd veel vitamine B6 slikt uit supplementen, liggen ernstige problemen op de loer.
Omdat er geen bewezen effecten zijn van meer vitamine B6 dan de aanbevolen 1,5 mg per dag, is het beter om helemaal geen supplementen met deze vitamine te slikken.

Het is nauwelijks mogelijk om via voeding te veel vitamine B6 binnen te krijgen. Via supplementen is dat wel vrij makkelijk.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B8 (biotine)

Vitamine B8 is nodig om energie uit voeding vrij te maken en speelt een rol bij de vorming van vetzuren.

Waar zit het in?

Vitamine B8 zit in eieren, lever, melk, noten en pinda's.

Een tekort aan vitamine B8 komt zelden voor. Als je vaak rauwe eieren zou eten, is de kans wel groter. Daar zit namelijk een stof in die vitamine B8 onbruikbaar maakt voor het lichaam.
Een tekort kan leiden tot huidafwijkingen, bloedarmoede en depressie.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B11 (foliumzuur)

Vitamine B11, vooral bekend onder de naam foliumzuur, is nodig voor de groei en het functioneren van het lichaam. Daarnaast speelt het een rol bij de aanmaak van witte en rode bloedcellen.
Extra foliumzuur is onmisbaar tijdens de zwangerschap. Het is belangrijk voor de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind.

Door gevarieerd te eten kan iedereen voldoende foliumzuur binnenkrijgen.
Zwangere vrouwen echter hebben meer nodig, omdat extra foliumzuur de kans op een open ruggetje bij de baby verkleint. Daarom wordt vrouwen die zwanger willen worden of zwanger zijn, aangeraden om elke dag 400 microgram (0,4 mg) foliumzuur te slikken.
Geadviseerd wordt om hiermee indien mogelijk 4 weken voor de conceptie te beginnen tot 10 weken van de zwangerschap.

Het is overigens veilig om langdurig veel foliumzuur te slikken. Blijf wel onder de dagelijkse hoeveelheid van 1000 microgram (1 gram).

Waar zit het in?

Foliumzuur komt van nature voor in groenten (vooral de groene soorten), volkorenproducten en brood, vlees en zuivel.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine B12 (cobalamine)

Vitamine B12 is nodig voor een goede werking van het zenuwstelsel en de aanmaak van rode bloedcellen.

Waar zit het in?

Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten zoals vlees en vis, eieren, melk en melkproducten.
Aan vleesvervangers wordt door de producent vaak vitamine B12 toegevoegd.

Een tekort van vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede of neurologische problemen. Denk aan tintelingen in de vingers of spierzwakte in de benen.
Er zijn mensen met een groot risico op een vitamine B12-tekort. Omdat vitamine B12 vooral in dierlijke producten zit, lopen veganisten kans op een vitamine B12-tekort. Dit geldt ook voor ouderen met een maagziekte, mensen met een tekort aan Intrinsic Factor of een maagdarminfectie. Deze mensen kunnen baat hebben aan een voedingssupplement met vitamine B12.
Ook bij vegetariërs is vitamine B12 een aandachtspunt.

Voor meer informatie klik of tik op Voedingscentrum

Vitamine C (ascorbinezuur)

Vitamine C is de meest bekende vitamine. Deze vitamine speelt een rol als antioxidant in het lichaam en is nodig voor de vorming van bindweefsel, de opname van ijzer en het in stand houden van de weerstand.

Waar zit het in?

Vitamine C zit in fruit, groente en aardappelen, met name in koolsoorten, citrusfruit, kiwi's, bessen en aardbeien.
Vitamine C is een wateroplosbare vitamine en gevoelig voor verhitting en zonlicht. Kook groente daarom met zo weinig mogelijk water en niet te lang.

Dagelijks hebben volwassenen 75 mg vitamine C nodig. Dat is prima uit normale voeding te halen.
Een tekort aan vitamine C is uiterst zeldzaam, maar kan leiden tot een vertraagde wondgenezing en uiteindelijk scheurbuik.

Hoewel een teveel aan vitamine C wordt uitgeplast, is het niet geheel onschadelijk: meer dan 2 gram per dag kan leiden tot darmklachten of diarree.

Voor een uitgebreidere uitleg over vitamine C klik of tik op deze knop

Vitamine D

Het lichaam heeft vitamine D nodig om calcium uit de voeding op te nemen. Deze vitamine is daarom nodig bij de groei en het behoud van stevige botten en tanden.

Waar zit het in?

De grootste bron van vitamine D is zonlicht. Het lichaam maakt zelf vitamine D uit UV-straling in zonlicht. Ook in vette vis, vlees, eieren en boter zit vitamine D. Aan halvarine, margarine en bak-en braadproducten wordt het toegevoegd.
Vitamine D is alleen in vet oplosbaar.

Een vitamine D-tekort komt regelmatig voor.

Vitamine D is misschien wel de belangrijkst vitamine. Daarom vind je onder de volgende knop een zeer uitgebreide uitleg over Vitamine D.

Ga naar de uitgebreidere uitleg over vitamine D

Vitamine E (tocoferol)

Vitamine E is een vetoplosbare vitamine. Vitamine E heeft een functie als antioxidant en beschermt de cellen, celwand, bloedbaan en weefsel.
Daarnaast is het belangrijk bij de stofwisseling in de cel.

Waar zit het in?

Vitamine E zit in vetten zoals zonnebloemolie, dieethalvarine, dieetmargarine, maar ook in brood, graanproducten, noten, zaden, groente en fruit.

Een tekort aan vitamine E komt nauwelijks voor. Een overschot is niet schadelijk.
Wel is vitamine E een aandachtspunt bij mensen die bloedverdunners gebruiken of een vitamine K-tekort hebben. Het heeft invloed op de bloedstolling.

Voor een uitgebreidere uitleg over vitamine E klik of tik op deze knop

Vitamine K

Vitamine K is noodzakelijk voor de bloedstolling en misschien ook voor de aanmaak van botten

Waar zit het in?

Vitamine K komt vooral voor in groene bladgroenten, maar ook in andere groenten, fruit, oliën, lever, melk, kaas en eieren. Ook kunnen bacteriën in de dikke darm vitamine K(2) aanmaken.

Deze vitamine is extra belangrijk voor mensen die lang antibiotica gebruiken. Zij lopen kans op een vitamine K-tekort en dat heeft gevolgen voor de bloedstolling.
Daarnaast hebben baby's die borstvoeding krijgen de eerste paar weken 150 microgram per dag extra vitamine K nodig.

Mensen die bloedverdunners of antistollingsmiddelen gebruiken, moeten oppassen met vitamine K-supplementen. Slik niet meer dan 100 microgram vitamine K per dag.

Voor een uitgebreidere uitleg over vitamine K klik of tik op deze knop

Bron(nen): Voedingscentrum

Naar begin pagina...